Section 1 - Prologue: The discourse is on wisdom, planning, and character.

بخش ۱ - سر آغاز: سخن در صلاح است و تدبیر و خوی

Speech lies in righteousness, strategy, and character

Not in horses, fields, polo, or balls

سخن در صلاح است و تدبیر و خوی

نه در اسب و میدان و چوگان و گوی

You are housemates with the enemy within

Why then fight with an external foe?

تو با دشمنِ نفس هم‌خانه‌ای

چه در بند پیکارِ بیگانه‌ای؟

Reining in the unruly soul from the forbidden

Even the bravery of Rustam and Sam surpassed it

عنان‌باز‌پیچانِ نفس از حرام

به مردی ز رستم گذشتند و سام

Discipline yourself as a child with a stick

Do not strike the minds of others with a heavy mace

تو خود را چو کودک ادب کن به چوب

به گرزِ گران مغزِ مردم مکوب

Your being is a city full of good and bad

You are the ruler and the wise command of reason

وجودِ تو شهری است پر نیک و بد

تو سلطان و دستورِ دانا خرد

Contentment and piety: the virtuous are noble

Desire and lust: the highwaymen and thieves of fortune

رضا و ورع: نیکنامان حُر

هوی و هوس: رهزن و کیسه‌بُر

When a king favors the wicked

Where will the peace of the wise remain?

چو سلطان عنایت کند با بدان

کجا ماند آسایشِ بخردان؟

You have lust, greed, hatred, and envy

They run through your veins like blood in the body

تو را شهوت و حرص و کین و حسد

چو خون در رگانند و جان در جسد

Desire and lust will not remain in conflict

When they see the sharp hand of reason

هوی و هوس را نماند ستیز

چو بینند سر پنجهٔ عقل تیز

A leader who did not fight politics

Did not maintain leadership even from the enemy’s hands

رئیسی که دشمن سیاست نکرد

هم از دستِ دشمن ریاست نکرد

I will not speak much in this manner

For words are sufficient when they lead to action

نخواهم در این نوع گفتن بسی

که حرفی بس ار کار بندد کسی