Section 12 - A statement on maintaining the hearts of the poor: Do not be arrogant toward the elders
بخش ۱۲ - گفتار اندر نگه داشتن خاطر درویشان: مها زورمندی مکن با کهان
O oppressor, do not exercise might on the weak
For the world does not stay the same forever
مها زورمندی مکن با کهان
که بر یک نمط مینماند جهان
Do not twist the arm of the weak
For if he gains strength, you will come to nothing
سر پنجهٔ ناتوان بر مپیچ
که گر دست یابد برآیی به هیچ
Do not underestimate a small enemy
For I have seen a great mountain made from small stones
عدو را به کوچک نباید شمرد
که کوه کلان دیدم از سنگ خرد
Do you not see how ants, when they come together
Can cause an uproar against fierce lions?
نبینی که چون با هم آیند مور
ز شیران جنگی برآرند شور
Not just an ant, but even a hair, which is less than that
When it fills, is stronger than a chain
نه موری که مویی کز آن کمتر است
چو پر شد ز زنجیر محکمتر است
Do not displace people from their place
For you will become helpless if you fall
مبر گفتمت پای مردم ز جای
که عاجز شوی گر درآیی ز پای
The unity of friends is better than treasure
An empty storehouse is better than people in distress
دل دوستان جمع بهتر که گنج
خزینه تهی به که مردم به رنج
Do not ruin someone's work
For many times you will fall at their feet
مینداز در پای کار کسی
که افتد که در پایش افتی بسی
Endure, O weak, from the strong
For one day you will become stronger than him
تحمل کن ای ناتوان از قوی
که روزی تواناتر از وی شوی
With determination, bring about an uproar from the oppressor
For the arm of determination is better than the hand of strength
به همت برآر از ستیهنده شور
که بازوی همت به از دست زور
Tell the dry-lipped oppressed to smile
For they will break the teeth of the oppressor
لب خشک مظلوم را گو بخند
که دندان ظالم بخواهند کند
The master woke up to the sound of the drum
How does he know how the night watchman passed it?
به بانگ دهل خواجه بیدار گشت
چه داند شب پاسبان چون گذشت؟
A caravan took care of its load of sorrow
Their hearts do not burn for the donkey's sore back
خورد کاروانی غم بار خویش
نسوزد دلش بر خر پشت ریش
I assume you are not among the fallen
When you see the fallen, why are you not?
گرفتم کز افتادگان نیستی
چو افتاده بینی چرا نیستی؟
I will tell you a story about this
For it is lazy to pass over these words
بر اینت بگویم یکی سرگذشت
که سستی بود زین سخن درگذشت
Section 12 - A statement on maintaining the hearts of the poor: Do not be arrogant toward the elders
Book: Bustan