Section 14 - A Story: Malik Saleh of the kings of Sham.

بخش ۱۴ - حکایت: ملک صالح از پادشاهان شام

The righteous king, among the kings of Syria,

Came out at dawn with his servant

ملک صالح از پادشاهان شام

برون آمدی صبحدم با غلام

He wandered around the market and the alley,

Following the Arab custom, with his face half covered

بگشتی در اطراف بازار و کوی

به رسم عرب نیمه بر بسته روی

For he was a man of insight and a lover of the dervishes,

Whoever possesses these two, righteous is his reign

که صاحب نظر بود و درویش دوست

هر آن کاین دو دارد ملک صالح اوست

Two dervishes were found sleeping in a mosque,

Their hearts disturbed, their minds in turmoil

دو درویش در مسجدی خفته یافت

پریشان دل و خاطر آشفته یافت

In the cold night, they had not slept,

As though they were contemplating the sun

شب سردشان دیده نابرده خواب

چو حربا تأمل کنان آفتاب

One of the two said to the other,

That on the Day of Judgment, there would be judgment

یکی زآن دو می گفت با دیگری

که هم روز محشر بود داوری

If these arrogant kings,

Who live in pleasure, with desires and indulgence

گر این پادشاهان گردن فراز

که در لهو و عیشند و با کام و ناز

Enter with the humble into paradise,

I will not raise my head from the grave's dust

در آیند با عاجزان در بهشت

من از گور سر بر نگیرم ز خشت

The highest paradise is our realm and abode,

For the chain of sorrow today is upon our feet

بهشت برین ملک و مأوای ماست

که بند غم امروز بر پای ماست

What happiness did you see in these people throughout your life,

That you will toil in the hereafter as well?

همه عمر از اینان چه دیدی خوشی

که در آخرت نیز زحمت کشی؟

If the righteous one, there at the garden wall,

Were to rise, I would strike my nose against his shoes

اگر صالح آنجا به دیوار باغ

بر آید، به کفشش بدرم دماغ

When the man said this, and the righteous heard,

He no longer saw the need for any further negotiation there

چو مرد این سخن گفت و صالح شنید

دگر بودن آنجا مصالح ندید

For a moment, he went toward the spring of sunlight,

To awaken the sleeping eyes of the people

دمی رفت تا چشمهٔ آفتاب

ز چشم خلایق فرو شست خواب

Someone sent for both of them in haste and called,

He sat with awe and placed them in a seat of honor

دوان هر دو را کس فرستاد و خواند

به هیبت نشست و به حرمت نشاند

Upon them, may the rain of generosity fall

Washing off the dust of disgrace from their being

بر ایشان ببارید باران جود

فرو شستشان گرد ذل از وجود

After the hardships of cold, rain, and floods

They sat with the renowned among the host

پس از رنج سرما و باران و سیل

نشستند با نامداران خیل

The beggars, without clothes, made the night into day

Perfuming their garments with burning incense

گدایان بی جامه شب کرده روز

معطر کنان جامه بر عود سوز

One among them said secretly to the king

O ring in the ear of the wisdom of the world

یکی گفت از اینان ملک را نهان

که ای حلقه در گوش حکمت جهان

The chosen ones will reach greatness

What has come of your servants, what do they find favor?

پسندیدگان در بزرگی رسند

ز ما بندگانت چه آمد پسند؟

The king blossomed with joy like a flower

He smiled upon the dervish and said

شهنشه ز شادی چو گل بر شکفت

بخندید در روی درویش و گفت

I am not the one to be proud with a throng of servants

I do not turn away from the poor in disdain

من آن کس نیم کز غرور حشم

ز بیچارگان روی در هم کشم

You too, cast off your ugly nature from your head

For you are being discordant in heaven

تو هم با من از سر بنه خوی زشت

که ناسازگاری کنی در بهشت

Today, I have reconciled in peace

Do not rise against me tomorrow

من امروز کردم در صلح باز

تو فردا مکن در به رویم فراز

If you follow this path, the way of acceptance

You must take the hand of the dervish in honor

چنین راه اگر مقبلی پیش گیر

شرف بایدت دست درویش گیر

No one took from the branch of the Tuba tree

Who today did not plant the seed of devotion

بر از شاخ طوبی کسی بر نداشت

که امروز تخم ارادت نکاشت

If you do not have devotion, do not seek happiness

With the stick of service, you can carry the ball

ارادت نداری سعادت مجوی

به چوگان خدمت توان برد گوی

Who are you, like a lamp of unrest,

That from yourself you emit light, like a candle from water?

تو را کی بود چون چراغ التهاب

که از خود پری همچو قندیل از آب؟

A being gives light to the gathering

Whose burning is in the heart like a candle

وجودی دهد روشنایی به جمع

که سوزیش در سینه باشد چو شمع