Section 16 - A Tale of Sultan Mahmud and Ayaz’s Character: Someone criticized the King of Ghazni...
بخش ۱۶ - حکایت سلطان محمود و سیرت ایاز: یکی خرده بر شاه غزنین گرفت
One criticized the king of Ghazni,
‘Ayaz has no beauty, what a wonder!’
یکی خرده بر شاه غزنین گرفت
که حسنی ندارد ایاز ای شگفت
A flower that has neither color nor scent,
How strange it is for the nightingale to have desire for it!
گلی را که نه رنگ باشد نه بوی
غریب است سودای بلبل بر اوی!
Someone told Mahmoud this story,
He turned away from it, thinking deeply.
به محمود گفت این حکایت کسی
بپیچید از اندیشه بر خود بسی
‘My love, O master, is for his nature,
Not for his good looks or stature.’
که عشق من ای خواجه بر خوی اوست
نه بر قد و بالای نیکوی اوست
I heard that in a tight spot, a camel,
Fell and broke the chest’s lock.
شنیدم که در تنگنایی شتر
بیفتاد و بشکست صندوق در
He looted the kingdom, his sleeve spread wide,
And hurriedly rode off from there.
به یغما ملک آستین برفشاند
وز آنجا به تعجیل مرکب براند
The riders, following the door and coral,
Were scattered by the Sultan’s looting.
سواران پی در و مرجان شدند
ز سلطان به یغما پریشان شدند
No one was left among the proud necked thieves,
Except for Ayaz in the kingdom’s wake.
نماند از وشاقان گردن فراز
کسی در قفای ملک جز ایاز
He looked at him and said, ‘O twisted heart’s beloved,
What have you brought from the plunder?’ He said, ‘Nothing.’
نگه کرد کای دلبر پیچ پیچ
ز یغما چه آوردهای؟ گفت هیچ
‘I ran after you,
Never neglecting service for reward.’
من اندر قفای تو میتاختم
ز خدمت به نعمت نپرداختم
‘If you have closeness in the court,
Do not be unaware of the king’s presence.
گرت قربتی هست در بارگاه
به خلعت مشو غافل از پادشاه
It is against the way of the saints,
For them to seek anything but God from God.
خلاف طریقت بود کاولیا
تمنا کنند از خدا جز خدا
If your eyes are on the favor of your friend,
You are bound by your own desires, not by the friend.
گر از دوست چشمت بر احسان اوست
تو در بند خویشی نه در بند دوست
Until your mouth is closed by greed,
The secrets from the unseen will not reach your heart.
تو را تا دهن باشد از حرص باز
نیاید به گوش دل از غیب راز
Truth is a home that is adorned,
While passion and desire rise like dust.
حقیقت سرایی است آراسته
هوی و هوس گرد برخاسته
Do you not see that where dust rises,
No matter how clear-sighted a man is, he cannot see.
نبینی که جایی که برخاست گرد
نبیند نظر گرچه بیناست مرد
Section 16 - A Tale of Sultan Mahmud and Ayaz’s Character: Someone criticized the King of Ghazni...
Book: Bustan