Section 20 - A Story on Enduring an Enemy for a Friend: Someone, like Saadi, had a simple heart.

بخش ۲۰ - حکایت در معنی احتمال از دشمن از بهر دوست: یکی را چو سعدی دلی ساده بود

A beloved was in the farthest part of Tabriz

Who was always awake and a night wanderer

عزیزی در اقصای تبریز بود

که همواره بیدار و شب خیز بود

One night he saw a thief with a noose

He twisted it and threw it over the roof edge

شبی دید جایی که دزدی کمند

بپیچید و بر طرف بامی فکند

He alerted the people, and a commotion arose

Men from all sides rose with sticks

کسان را خبر کرد و آشوب خاست

ز هر جانبی مرد با چوب خاست

When the coward heard the people's voices

He saw no place to stay amidst danger

چو نامردم آواز مردم شنید

میان خطر جای بودن ندید

A warning came to him from that turmoil

He found escape in the moment of choice

نهیبی از آن گیر و دار آمدش

گریز به وقت اختیار آمدش

The pious heart softened with mercy

As the poor thief was deprived in the night

ز رحمت دل پارسا موم شد

که شب دزد بیچاره محروم شد

He came through the darkness seeking a rise

He came forward on another path to welcome him

به تاریکی از پی فراز آمدش

به راهی دگر پیشباز آمدش

Oh friend, do not go; I am your acquaintance

In manliness, I am the dust at your feet

که یارا مرو کآشنای توام

به مردانگی خاک پای توام

I have seen no one like you in manliness

For warriorhood exists in two forms and only these

ندیدم به مردانگی چون تو کس

که جنگاوری بر دو نوع است و بس

One is to confront the enemy bravely

The second is to escape the battlefield with life

یکی پیش خصم آمدن مردوار

دوم جان به در بردن از کارزار

For both these traits, I am your servant

What name do I bear, for I am the servant of your name?

بر این هر دو خصلت غلام توام

چه نامی که مولای نام توام؟

If it is your will by the command of generosity

I will lead to a place where I know the way

گرت رای باشد به حکم کرم

به جایی که می‌دانمت ره برم

There is a small house with a tightly closed door

I do not believe that there, the Lord of the bed resides

سرایی است کوتاه و در بسته سخت

نپندارم آنجا خداوند رخت

We will place two stones one on top of the other

One to stand on the shoulder of the other

کلوخی دو بالای هم بر نهیم

یکی پای بر دوش دیگر نهیم

Build as much as your hand can grasp

It is better than to be left empty-handed

به چندان که در دستت افتد بساز

از آن به که گردی تهیدست باز

With encouragement, flattery, and art

He led him towards his own home

به دلداری و چاپلوسی و فن

کشیدش سوی خانهٔ خویشتن

The gallant night-walker lowered his shoulder

Upon his shoulder rose the master of wisdom

جوانمرد شبرو فرو داشت دوش

به کتفش برآمد خداوند هوش

With his turban, cloak, and clothing that he had

He placed it from above onto his lap

بغلطاق و دستار و رختی که داشت

ز بالا به دامان او در گذاشت

From there arose a commotion, that the thief

The reward, O youth, and aid and wages

وز آنجا برآورد غوغا که دزد

ثواب ای جوانان و یاری و مزد

He sought escape from the turmoil of the deceitful thief

Running, holding the cloak of the pious in his arms

به در جست از آشوب دزد دغل

دوان، جامهٔ پارسا در بغل

The heart of the righteous believer became at ease

For the lost one’s wish was fulfilled

دل آسوده شد مرد نیک اعتقاد

که سرگشته‌ای را برآمد مراد

The wicked one, who showed no mercy to anyone

A good-hearted man forgave him

خبیثی که بر کس ترحم نکرد

ببخشود بر وی دل نیکمرد

It is no wonder from the nature of the wise

That they do good out of generosity to the wicked

عجب ناید از سیرت بخردان

که نیکی کنند از کرم با بدان

In the fortune of the righteous, the wicked live

And though they are not of the people of goodness

در اقبال نیکان بدان می‌زیند

وگرچه بدان اهل نیکی نیند