Hekayat No. 13: A Parrot and a Crow in a Cage

حکایت شماره ۱۳: طوطیی با زاغ در قفس کردند و از قبح مشاهده او ...

They put a parrot in a cage with a crow, and it struggled with the ugliness of its sight, saying: What a hateful face, a detested appearance, a cursed view, and a disproportionate form! O crow of separation, I wish there were the distance of the two Easts between me and you.

طوطیی با زاغ در قفس کردند و از قُبحِ مشاهدهٔ او مُجاهده می‌برد و می‌گفت: این چه طَلعتِ مَکروه است و هَیْأتِ مَمقوت و مَنظرِ ملعون و شمایلِ ناموزون؟ یا غُرابَ‌الْبَیْنِ، یا لَیْتَ بَیْنی و بَیْنَکَ بُعْدَ المَشْرِقَیْنِ.

Whoever wakes up in the morning facing you

The morning of his well-being will be evening for him.

عَلی‌الصَّباح به رویِ تو هر که برخیزد

صباحِ روزِ سلامت بر او مَسا باشد

One must have bad luck to be in your company

But where in the world is there anyone like you?

بد اختری چو تو در صحبتِ تو بایستی

ولی چنین که تویی، در جهان کجا باشد؟

The strange thing is that the crow was also tired of being near the parrot and, bored, while saying 'There is no power but in God', complained about the turning of the world and rubbed his hands together in regret, saying: What bad luck, low destiny, and fickle times! What is worthy of my status is that I would have strolled with a crow on a garden wall.

عجب آن که غُراب از مجاورتِ طوطی هم به جان آمده بود و ملول شده، لاحول‌کنان از گردشِ گیتی همی‌نالید و دستهایِ تَغابُن بر یکدگر همی مالید که: این چه بختِ نگون است و طالعِ دُون و ایّامِ بوقلمون! لایق قدرِ من آنستی که با زاغی به دیوارِ باغی بر خرامان همی رفتمی.

For a pious man, this much prison is enough That he is in the same stable as the libertines.

پارسا را بس این قدر زندان که بود هم طویلهٔ رندان

Yes, what did I do that my time, as a punishment for it, has been afflicted in the company of such a foolish, self-opinionated, ignoble, impudent person, in such a bond of affliction?

بلی، تا چه کردم که روزگارم به عقوبتِ آن در سِلکِ صحبتِ چنین ابلهی، خودرای، ناجنس، خیره درای، به چنین بند بلا مبتلا گردانیده است؟

No one comes to the foot of a wall

On which they paint your image.

کس نیاید به پایِ دیواری

که بر آن صورتت نگار کنند

If your place is in paradise

Others will choose hell.

گر تو را در بهشت باشد جای

دیگران دوزخ اختیار کنند

I brought this proverb so that you know that a hundred times as much as the wise man hates the ignorant, the ignorant is terrified of the wise man.

این ضرب‌المثل بدان آوردم تا بدانی که صدچندان که دانا را از نادان نفرت است، نادان را از دانا وحشت است.

A pious man was in the gathering of libertines

From among them, a witness from Balkh said:

زاهدی در سَماعِ رندان بود

زآن میان گفت شاهدی بلخی

If you are bored with us, do not sit sullenly

For you are also bitter among us.

گر ملولی ز ما، تُرُش منشین

که تو هم در میانِ ما تلخی

A group connected like roses and tulips

You are a dry piece of wood that has grown in between.

جمعی چو گل و لاله به هم پیوسته

تو هیزمِ خشک در میانی رَسْتَه

Like an opposing wind and unpleasant cold

You have settled like snow and frozen like ice.

چون باد مخالف و چو سرما ناخوش

چون برف نشسته‌ایّ و چون یخ بسته