Section 2: A story from the words of the peasant
بخش ۲: ز گفتار دهقان یکی داستان
From the words of the farmer, a tale
I shall weave from ancient sayings
ز گفتار دهقان یکی داستان
بپیوندم از گفتهٔ باستان
The priest recounted in this way
That one day Rostam, from early morn
ز موبد برین گونه برداشت یاد
که رستم یکی روز از بامداد
Saddened at heart, he prepared for hunting
He girded his belt and filled his quiver with arrows
غمی بد دلش ساز نخچیر کرد
کمر بست و ترکش پر از تیر کرد
Toward the border of Turan he set his course
Like a wary lion, seeking prey
سوی مرز توران چو بنهاد روی
چو شیر دژاگاه نخچیر جوی
As he neared the border of Turan
He saw the plain filled entirely with onagers
چو نزدیکی مرز توران رسید
بیابان سراسر پر از گور دید
His royal face bloomed like a rose
He laughed and mounted Rakhsh with vigor
برافروخت چون گل رخ تاجبخش
بخندید وز جای برکند رخش
With arrow, bow, mace, and lasso
He hunted many prey on the plain
به تیر و کمان و به گرز و کمند
بیفگند بر دشت نخچیر چند
From twigs, thorns, and tree branches
He kindled a strong fire
ز خاشاک وز خار و شاخ درخت
یکی آتشی برفروزید سخت
When the fire blazed brightly, the elephant-bodied hero
Found a tree from which to fashion a spit
چو آتش پراگنده شد پیلتن
درختی بجست از در بابزن
He struck a wild onager onto the tree
That no bird’s feather could escape his grasp
یکی نره گوری بزد بر درخت
که در چنگ او پر مرغی نسخت
Once roasted, he tore it apart and ate it
He cracked its bones to extract the marrow
چو بریان شد از هم بکند و بخورد
ز مغز استخوانش برآورد گرد
He slept and rested from the trials of life
While Rakhsh grazed and roamed in the meadow
بخفت و برآسود از روزگار
چمان و چران رخش در مرغزار
Seven or eight Turkish horsemen
Passed by the hunting plain
سواران ترکان تنی هفت و هشت
بران دشت نخچیر گه برگذشت
They spotted a horse in the meadow
And circled the stream’s edge
یکی اسپ دیدند در مرغزار
بگشتند گرد لب جویبار
When they found Rakhsh on the plain
They hurried to capture and bind him
چو بر دشت مر رخش را یافتند
سوی بند کردنش بشتافتند
They seized him and quickly took him to the city
Each sought to claim a share of Rakhsh
گرفتند و بردند پویان به شهر
همی هر یک از رخش جستند بهر
When Rostam awoke from his pleasant sleep
He needed his trusty steed for his task
چو بیدار شد رستم از خواب خوش
به کار آمدش بارهٔ دستکش
He looked into the meadow
But saw no sign of his steed anywhere
بدان مرغزار اندرون بنگرید
ز هر سو همی بارگی را ندید
He became sorrowful when he couldn’t find his horse
Hurriedly, he set out toward Samanjan
غمی گشت چون بارگی را نیافت
سراسیمه سوی سمنگان شتافت
He said, 'Now, I must run on foot'
'Where shall I go, disgraced and shamed?'
همی گفت کاکنون پیادهدوان
کجا پویم از ننگ تیرهروان
What will the warriors say, that his horse was taken?
The great hero slept and died thus
چه گویند گردان که اسپش که برد
تهمتن بدین سان بخفت و بمرد
Now I must go in helplessness
Entrusting my heart entirely to sorrow
کنون رفت باید به بیچارگی
سپردن به غم دل به یکبارگی
Now I must gird my arms and belt
To perhaps find a trace of him
کنون بست باید سلیح و کمر
به جایی نشانش بیابم مگر
Thus, he went, full of sorrow and pain
His body in hardship and his heart in torment
همی رفت زین سان پر اندوه و رنج
تن اندر عنا و دل اندر شکنج