Section 2: A story from the words of the peasant

بخش ۲: ز گفتار دهقان یکی داستان

From the words of the farmer, a tale

I shall weave from ancient sayings

ز گفتار دهقان یکی داستان

بپیوندم از گفتهٔ باستان

The priest recounted in this way

That one day Rostam, from early morn

ز موبد برین گونه برداشت یاد

که رستم یکی روز از بامداد

Saddened at heart, he prepared for hunting

He girded his belt and filled his quiver with arrows

غمی بد دلش ساز نخچیر کرد

کمر بست و ترکش پر از تیر کرد

Toward the border of Turan he set his course

Like a wary lion, seeking prey

سوی مرز توران چو بنهاد روی

چو شیر دژاگاه نخچیر جوی

As he neared the border of Turan

He saw the plain filled entirely with onagers

چو نزدیکی مرز توران رسید

بیابان سراسر پر از گور دید

His royal face bloomed like a rose

He laughed and mounted Rakhsh with vigor

برافروخت چون گل رخ تاج‌بخش

بخندید وز جای برکند رخش

With arrow, bow, mace, and lasso

He hunted many prey on the plain

به تیر و کمان و به گرز و کمند

بیفگند بر دشت نخچیر چند

From twigs, thorns, and tree branches

He kindled a strong fire

ز خاشاک وز خار و شاخ درخت

یکی آتشی برفروزید سخت

When the fire blazed brightly, the elephant-bodied hero

Found a tree from which to fashion a spit

چو آتش پراگنده شد پیلتن

درختی بجست از در بابزن

He struck a wild onager onto the tree

That no bird’s feather could escape his grasp

یکی نره گوری بزد بر درخت

که در چنگ او پر مرغی نسخت

Once roasted, he tore it apart and ate it

He cracked its bones to extract the marrow

چو بریان شد از هم بکند و بخورد

ز مغز استخوانش برآورد گرد

He slept and rested from the trials of life

While Rakhsh grazed and roamed in the meadow

بخفت و برآسود از روزگار

چمان و چران رخش در مرغزار

Seven or eight Turkish horsemen

Passed by the hunting plain

سواران ترکان تنی هفت و هشت

بران دشت نخچیر گه برگذشت

They spotted a horse in the meadow

And circled the stream’s edge

یکی اسپ دیدند در مرغزار

بگشتند گرد لب جویبار

When they found Rakhsh on the plain

They hurried to capture and bind him

چو بر دشت مر رخش را یافتند

سوی بند کردنش بشتافتند

They seized him and quickly took him to the city

Each sought to claim a share of Rakhsh

گرفتند و بردند پویان به شهر

همی هر یک از رخش جستند بهر

When Rostam awoke from his pleasant sleep

He needed his trusty steed for his task

چو بیدار شد رستم از خواب خوش

به کار آمدش بارهٔ دستکش

He looked into the meadow

But saw no sign of his steed anywhere

بدان مرغزار اندرون بنگرید

ز هر سو همی بارگی را ندید

He became sorrowful when he couldn’t find his horse

Hurriedly, he set out toward Samanjan

غمی گشت چون بارگی را نیافت

سراسیمه سوی سمنگان شتافت

He said, 'Now, I must run on foot'

'Where shall I go, disgraced and shamed?'

همی گفت کاکنون پیاده‌دوان

کجا پویم از ننگ تیره‌روان

What will the warriors say, that his horse was taken?

The great hero slept and died thus

چه گویند گردان که اسپش که برد

تهمتن بدین سان بخفت و بمرد

Now I must go in helplessness

Entrusting my heart entirely to sorrow

کنون رفت باید به بیچارگی

سپردن به غم دل به یکبارگی

Now I must gird my arms and belt

To perhaps find a trace of him

کنون بست باید سلیح و کمر

به جایی نشانش بیابم مگر

Thus, he went, full of sorrow and pain

His body in hardship and his heart in torment

همی رفت زین سان پر اندوه و رنج

تن اندر عنا و دل اندر شکنج