Section 2 - Praise of Wisdom: Now, O Wise one, describe wisdom

بخش ۲ - ستایش خرد: کنون ای خردمند وصف خرد

Now, O wise one, describe wisdom's worth

For here, speaking of it is of true value

کنون ای خردمند وصف خرد

بدین جایگه گفتن اندر خورد

Now, bring forth what wisdom you possess

That the listener’s ears may delight in it

کنون تا چه داری بیار از خرد

که گوش نیوشنده ز او بر خورد

Wisdom is better than all God has given

Praising wisdom surpasses any just path

خرد بهتر از هر چه ایزد بداد

ستایش خرد را به از راه داد

Wisdom is a guide and a heart-opener

Wisdom supports you in both worlds

خرد رهنمای و خرد دلگشای

خرد دست گیرد به هر دو سرای

From it comes joy, and from it comes sorrow

From it comes abundance, and from it comes lack

از او شادمانی و ز اویت غمی است

و ز اویت فزونی و ز اویت کمی است

A darkened wisdom and an enlightened soul

Cannot coexist joyfully even for a moment

خرد تیره و مرد روشن روان

نباشد همی شادمان یک زمان

What did that wise man of wisdom say

That the knowledgeable one learned from his words?

چه گفت آن خردمند مرد خرد

که دانا ز گفتار او بر خورد

He who has no wisdom guiding him

His heart will ache from his own actions

کسی کو خرد را ندارد ز پیش

دلش گردد از کردهٔ خویش ریش

The wise will call him insane

Even his own kin will see him as a stranger

هشیوار دیوانه خواند ورا

همان خویش بیگانه داند ورا

Through wisdom, one gains honor in both worlds

Without wisdom, one's feet remain shackled

از اویی به هر دو سرای ارجمند

گسسته خرد پای دارد به بند

Wisdom is the eye of the soul when you observe

Without eyes, you cannot joyfully pass through life

خرد چشم جان است چون بنگری

تو بی‌چشم شادان جهان نسپری

First, recognize wisdom as the creation

It safeguards the soul and the three sentinels

نخست آفرینش خرد را شناس

نگهبان جان است و آن سه پاس

The three sentinels are your eyes, ears, and tongue

From these three come good and evil, undoubtedly

سه پاس تو چشم است و گوش و زبان

کز این سه رسد نیک و بد بی‌گمان

Who can truly praise wisdom and the soul?

And if I praise, who would listen to my words?

خرد را و جان را که یارد ستود

و گر من ستایم که یارد شنود

O wise one, if no one exists, what use is speech?

Now, tell me what the creation was

حکیما چو کس نیست گفتن چه سود

از این پس بگو کآفرینش چه بود

You are the creation of the world's Creator

You see both the visible and the hidden

تویی کردهٔ کردگار جهان

ببینی همی آشکار و نهان

Seek the path through the words of the wise

Travel the world and tell everyone

به گفتار دانندگان راه جوی

به گیتی بپوی و به هر کس بگوی

Whenever you hear words of knowledge

Do not stop learning, even for a moment

ز هر دانشی چون سخن بشنوی

از آموختن یک زمان نغنوی

When you find vision through the branches of speech

You realize that knowledge has no final root

چو دیدار یابی به شاخ سخن

بدانی که دانش نیاید به بن