Hekayat 1 from Golestan of Saadi

Posted on September 05, 2024 by @hamed 3 0

English Translation for Hekayat

I heard a king ordered the execution of a prisoner. In that state of despair, the poor man began to insult the king and utter profanities, for it is said: “When a man gives up hope of life, he speaks whatever is in his heart.”

When there is no escape in a time of need, One grasps the sharp edge of the sword.

When a man despairs, his tongue grows long, Like a cat in a corner, attacking a dog.

The king asked, “What is he saying?” One of the benevolent ministers replied, “O Lord, he is saying: ‘And those who restrain their anger and pardon people.’” The king was moved by mercy and forgave the prisoner. Another minister, who was his rival, said, “It is not appropriate for our kind to speak anything but the truth in the presence of kings. He insulted and cursed the king.” The king frowned and said, “His lie was more pleasing to me than your truth, for that lie was based on a benefit, and your truth on malice.” And the wise have said: “A beneficial lie is better than a seditious truth.”

Whoever the king does as he says, It is a pity if he speaks anything but good.

On the arch of Fereydun’s palace was inscribed:

The world, O brother, remains with no one, Bind your heart to the Creator and let go.

Do not rely on the kingdom of this world, For many like you it has nurtured and killed.

When the pure soul is about to depart, What difference if it dies on a throne or on the ground?

 

متن حکایت

پادشاهی را شنیدم به کشتنِ اسیری اشارت کرد. بی‌چاره در آن حالتِ نومیدی مَلِک را دشنام دادن گرفت و سَقَط گفتن، که گفته‌اند: هر که دست از جان بشوید، هر چه در دل دارد بگوید.

 

وقت ضرورت چو نماند گریز

دست بگیرد سرِ شمشیرِ تیز

 

إِذا یَئِسَ الْإِنسانُ طالَ لِسانُهُ

کَسِنَّورٍ مَغْلُوبٍ یَصُولُ عَلَی الْکلبِ

 

مَلِک پرسید: «چه می‌گوید؟» یکی از وزرایِ نیک‌محضر گفت: «ای خداوند! همی‌گوید: وَ الْکاظِمِینَ الغَیْظَ وَ الْعافِینَ عَنِ النّاسِ». مَلِک را رحمت آمد و از سرِ خونِ او درگذشت. وزیرِ دیگر که ضدّ او بود گفت: «ابنای جنسِ ما را نشاید در حضرتِ پادشاهان جز به راستی سخن گفتن. این مَلِک را دشنام داد و ناسزا گفت». مَلِک روی از این سخن در هم آورد و گفت: «آن دروغِ وی پسندیده‌تر آمد مرا زین راست که تو گفتی، که رویِ آن در مصلحتی بود و بنایِ این بر خُبْثی». و خردمندان گفته‌اند: «دروغی مصلحت‌آمیز به که راستی فتنه‌انگیز».

هر که شاه آن کند که او گوید

حیف باشد که جز نکو گوید

 

بر طاقِ ایوانِ فریدون نبشته بود:

 

جهان ای برادر نمانَد به کس

دل اندر جهان‌آفرین بند و بس

 

مکن تکیه بر مُلْکِ دنیا و پشت

که بسیار کس چون تو پرورْد و کُشت

 

چو آهنگِ رفتن کند جانِ پاک

چه بر تخت مردنْ، چه بر رویِ خاک